Theo định nghĩa của Bộ Y tế, thực phẩm chức năng (TPCN) là thực phẩm dùng để hỗ trợ chức năng của những cơ quan trong cơ thể người, có tác dụng dinh dưỡng, tạo cho cơ thể tình trạng thoải mái, tăng sức đề kháng, giảm bớt nguy cơ gây bệnh.
Với nguồn nguyên liệu tự nhiên phong phú, đa dạng, Việt Nam là một trong những quốc gia đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng trong lĩnh vực TPCN, phát triển thêm nhiều sản phẩm mới, chất lượng tốt, có tác dụng nhất định trong việc chăm sóc sức khỏe con người. Tuy nhiên, vì lợi nhuận cao nên nhiều doanh nghiệp đã biến mặt hàng này thành đa cấp, bất chính, khiến ngành TPCN bị biến tướng.
Bên cạnh đó, lợi dụng kẽ hở, nhiều doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh TPCN đã đưa ra thị trường những sản phẩm kém chất lượng, công dụng không đúng với quảng cáo, gây mất niềm tin và thiệt hại không nhỏ về sức khỏe cũng như kinh tế đối với người dùng.
Việc làm ăn bất chính đó không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng đến những doanh nghiệp làm ăn chân chính khác. Để tăng cường hơn nữa trong công tác quản lý, phòng, chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, nhất là TPCN, cùng với việc xây dựng những cơ sở pháp lý về quy trình, quy chuẩn cho TPCN, thời gian qua các cơ quan chức năng đã bắt đầu siết chặt quản lý và xử phạt mạnh tay với các đối tượng vi phạm.
Tuy nhiên, hạn chế các sai phạm cần có chế tài xử lý chi tiết hơn, mạnh hơn đủ sức răn đe, đồng thời công tác thanh tra, kiểm tra các cơ sở kinh doanh TPCN cần được tăng cường. Việc giám sát các hội thảo giới thiệu TPCN theo quy định của pháp luật cũng cần được tiến hành chặt chẽ. Đồng thời việc xử lý nghiêm hành vi lợi dụng hội thảo giới thiệu sản phẩm để khám bệnh, tư vấn trái phép, bán và giới thiệu TPCN như thuốc chữa bệnh cũng cần được đẩy mạnh.
Ngoài ra cần có biện pháp quản lý chất lượng sản phẩm một cách toàn diện từ việc kiểm soát chất lượng nguyên liệu ban đầu đến việc tuân thủ điều kiện bảo quản trong quá trình lưu thông phân phối, người dân được tiếp cận những sản phẩm bảo vệ sức khỏe bảo đảm an toàn và hiệu quả.
Đặc biệt từ 1/7/2019 tới đây, khi Nghị định 15/2018/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, yêu cầu tất cả các cơ sở sản xuất thực phẩm chức năng và thực phẩm bảo vệ sức khỏe nếu không đạt chuẩn thực hành sản xuất tốt (GMP) sẽ không được tiếp tục sản xuất. Điều này được kỳ vọng sẽ là công cụ hữu hiệu nhằm ngăn chặn các sản phẩm kém chất lượng lọt ra thị trường. Từ đó giúp người dân được tiếp cận những sản phẩm bảo vệ sức khỏe thực sự bảo đảm an toàn và hiệu quả.
Bùi Hạnh
