Trong thời gian thực hiện quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19, hoạt động dịch vụ đường phố giảm bớt, đã trở thành nguyên nhân cơ bản tạo ra sự thông thoáng cho vỉa hè, lòng đường. Tuy nhiên, thời gian qua khi dịch bệnh được kiểm soát, các hoạt động xã hội bình thường trở lại, thì việc tái diễn lấn chiếm vỉa hè, lòng đường lại có phần phức tạp.
Trong mọi hoàn cảnh, dường như năm nào UBND TP cũng có văn bản chỉ đạo chấn chỉnh việc lấn chiếm vỉa hè, lòng đường, đảm bảo an toàn giao thông và mỹ quan đô thị. Nhưng sau mỗi đợt ra quân tuyên truyền, chấn chỉnh, hiện tượng này lại như cũ, cho thấy vai trò rõ ràng phụ thuộc vào tính cương quyết của các cấp cơ sở, trong công tác quản lý ở địa phương mình.
Cần phải thấy rằng, trong hai năm liên tiếp thành phố đều chọn việc chỉnh trang đô thị là một trong những nội dung chính của chủ đề hành động, trong đó đường thông, hè thoáng đương nhiên là một tiêu chí tất yếu. Cũng trong hai năm qua, với sự đầu tư khá lớn, nhiều tuyến phố trong khu vực nội thành đã được nâng cấp, chỉnh trang, sạch đẹp lên rất nhiều tạo ra diện mạo mới cho đô thị.
Cùng với đó, ngành giao thông vận tải cũng đã nghiên cứu hoàn thiện cơ sở hạ tầng giao thông, phối hợp với các địa phương bố trí vị trí đỗ xe máy trên các vỉa hè, điểm đỗ xe phù hợp với quy định. Ngành chức năng cũng sớm kiểm tra, rà soát để bổ sung điều chỉnh việc cấm dừng, đỗ xe ô tô trên địa bàn thành phố, song song với tăng cường xử lý vi phạm về đậu đỗ xe trái quy định, thi công công trình trên lòng đường, vỉa hè và sử dụng lòng đường, vỉa hè ngoài mục đích giao thông sai quy định trên những tuyến đường được giao quản lý.
Lực lượng Công an thành phố cũng thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm tra, giám sát và có biện pháp giải quyết tình trạng xe ô tô dừng đỗ không đúng nơi quy định nhất là tại khu vực trung tâm thành phố; tăng cường xử phạt vi phạm qua hình ảnh, thông tin qua hệ thống camera, đồng thời phối hợp với UBND các quận giải quyết dứt điểm, cưỡng chế đối với những trường hợp vi phạm trật tự lòng đường, vỉa hè và chống đối, cố tình không chấp hành. Nhưng hiện trạng thì vẫn tái diễn vi phạm, phản ánh sự triển khai chưa thực sự đồng bộ, quyết liệt và thường xuyên của các địa bàn khác nhau.
Vẫn biết từ lâu vỉa hè, lòng đường là chốn mưu sinh của một bộ phận người dân, đặc biệt là người yếu thế, rất cần sự cảm thông của xã hội. Tuy nhiên, bản thân người được cảm thông cũng cần nhận thức rõ ý nghĩa của bộ mặt đô thị, trong bối cảnh Hải Phòng đang hướng đến mục tiêu văn minh, hiện đại, xứng tầm khu vực và thể giới. Mặt khác, bên cạnh mục tiêu mưu sinh, cũng không ít người vì thói quen sinh hoạt tùy tiện, thiếu tôn trọng công cộng mà vi phạm; chưa kể đã xuất hiện những tiêu cực có tính tổ chức, khi xem vỉa hè, lòng đường là nơi khai thác phụ phí, nhằm trục lợi cho những nhóm lợi ích ở cơ sở.
Thiết nghĩ, trong bối cảnh thành phố đang có bước chuyển mình mạnh mẽ, cần tích cực hơn việc triển khai công tác tuyên truyền, tập trung chỉ đạo thống nhất từ quận đến phường, tổ dân phố tạo sự đồng tình hưởng ứng trong cộng đồng về việc chấp hành các quy định của pháp luật trong lĩnh vực quản lý đô thị.
Bởi cơ sở vật chất dù quy mô tới mức nào, nhưng nếu không cải thiện được phương pháp ứng xử và sử dụng cơ sở ấy, thì mục tiêu hướng tới văn minh, hiện đại của thành phố sẽ khó đạt được sự hoàn thiện.
Hoàng Minh