Việc “ăn miếng trả miếng” trên lĩnh vực thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục diễn ra và có chiều căng thẳng, khi những thông tin gần đây cho thấy Trung Quốc rất có thể đã dùng chiêu thức phá giá tiền tệ, để đáp trả những động thái cứng rắn của Tổng thống Mỹ Donal Trump.
Như báo ANHP đã có nhiều bài viết đánh giá, đối đầu thương mại Mỹ – Trung nhất thời sẽ tạo ra cơ hội cho một số quốc gia, nhưng cũng gây ảnh hưởng tiêu cực không nhỏ. Điều này đã được thể hiện rõ trên thực tế, bằng chứng là trong 6 tháng đầu năm, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam rất cao, riêng Hải Phòng lên tới con số kỷ lục tăng gần 90% so với cùng kỳ năm 2018.
Nhưng cùng với đó, những biến động xuất hiện trên thị trường tiền tệ đang mang lại tác động đa chiều, ảnh hưởng mạnh mẽ đến quá trình sản xuất và lưu thông hàng hóa, đặc biệt là hoạt động xuất nhập khẩu của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.
Có nhiều nguyên nhân được đưa ra cho đợt biến động lần này, nhưng nguyên nhân được nhắc đến nhiều nhất có lẽ chính là cảnh báo về một cuộc chiến tiền tệ giữa Mỹ và các nền kinh tế lớn còn lại, bắt nguồn từ tranh chấp thương mại do Mỹ phát động đối với Trung Quốc.
Hiện Mỹ và Trung Quốc là hai thị trường lớn, chiếm gần 40% tổng lượng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam. Vấn đề quan trọng là, việc đồng USD tăng giá đã ảnh hưởng tiêu cực, vì hầu hết việc thanh toán hiện chủ yếu vẫn dùng USD, nên khi VND mất giá với USD thì đương nhiên giá trị hàng hóa nhà xuất khẩu sẽ bị sụt giảm.
Trong khi đó, đồng Nhân dân tệ của (CNY) cũng đang tạo ra sức ép lớn, bởi thực tế nền kinh tế Việt Nam đang chịu ảnh hưởng lớn vào nền kinh tế nước bạn từ sản xuất, kinh doanh đến dịch vụ. Chưa kể hoạt động thương mại trực tiếp qua biên giới giữa hai nước còn nhiều kênh chưa được kiểm soát hiệu quả.
Vì giữ vai trò là đầu mối giao thương quốc tế của khu vực phía Bắc, dù nhiều hay ít thì Hải Phòng cũng phải chịu tác động trực tiếp. Đây sẽ là nguyên nhân tiềm ẩn khó dự báo đối với thị trường, mặc dù tại thời điểm này, biến động thị trường tiền tệ còn “nóng hổi” nên có lẽ chưa kịp tạo ra sự khác biệt.
Nhưng bất cập ở chỗ, hàng xuất khẩu chủ yếu của Hải Phòng chiếm tỷ lệ gia công rất lớn, giá trị gia tăng thấp, nếu không tính toán kỹ rất có thể dẫn tới lợi bất cập hại.
Đó là nét mới mang tính tiêu biểu của quá trình hội nhập quốc tế, đòi hỏi cả Nhà nước, doanh nghiệp và người dân đều phải quan tâm, để có phản ứng chủ động với biến động tiền tệ.
Hoàng Minh
