Bên cạnh mục tiêu nâng cao năng lực khám chữa bệnh, chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới,việc thực hiện Đề án 1816 của Bộ Y tế mang ý nghĩa nhân văn giúp người bệnh khám chữa bệnh ngay tại địa phương, giảm chi phí đi lại. Tuy nhiên, việc thực hiện đề án ở Hải Phòng hiện gặp khó khăn, hiệu quả chưa cao.
Kết quả thấp, hiệu quả chưa cao
Bác sĩ Bệnh viện Việt- Tiệp thực hiện ca mổ khớp gối được chuyển giao kỹ thuật mới theo Đề án 1816. Ảnh: Đỗ Hiền
Theo Trưởng Phòng Nghiệp vụ y (Sở Y tế) Trần Văn Tấn, năm 2017, các bệnh viện tuyến quận, huyện mới hoàn thành 31/71 kỹ thuật, tuyến thành phố mới hoàn thành 11/28 kỹ thuật so với kế hoạch chuyển giao kỹ thuật giữa các tuyến được Sở Y tế phê duyệt từ đầu năm. Qua kiểm tra, các phòng chức năng của Sở Y tế phát hiện một số bệnh viện tuyến quận, huyện chưa thực sự quan tâm việc đầu tư nguồn lực để tiếp nhận, dự giao ban tuyến không đầy đủ, không đúng thành phần, không tích cực tham gia học hỏi khi các bác sĩ từ tuyến trên về chuyển giao kỹ thuật, có tư tưởng trông chờ chuyên gia tuyến trên xuống “làm hộ”, tăng cường thay vì chủ động học tập làm chủ kỹ thuật mới.
Tình trạng này đang khiến việc thực hiện mục tiêu cao nhất của Đề án 1816 là giảm tải bệnh viện, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh của các bệnh viện tuyến quận, huyện không đạt yêu cầu. Chẳng hạn như tại Bệnh viện đa khoa Tiên Lãng, Bệnh viện đa khoa An Lão có thời điểm đề xuất được chuyển giao kỹ thuật mổ đẻ lần 2, nhưng thực tế cả bệnh viện chỉ có 2 bác sĩ sản. Một người đi học, một người làm công tác quản lý chung nên không có người để tiếp nhận kỹ thuật mới. Do vậy, nhiều sản phụ phải mổ đẻ lần 2 tại hai địa phương này đều phải chuyển tuyến lên Bệnh viện đa khoa Kiến An và Bệnh viện phụ sản Hải Phòng. Một số kỹ thuật không thể thanh lý hợp đồng chuyển giao vì thiếu nhân lực, thiếu trang thiết bị, số lượng người bệnh không đủ; thủ tục chuyển giao kỹ thuật và đề nghị cấp giấy chứng nhận hoàn thành chuyển giao chưa tuân thủ đúng quy trình, dẫn tới việc không thể thanh lý hợp đồng chuyên môn, không được cấp giấy chứng nhận hoàn thành chuyển giao kỹ thuật, không được bổ sung vào danh mục kỹ thuật được bảo hiểm y tế thanh toán. Việc này ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng khám chữa bệnh tại các bệnh viện tuyến dưới, người bệnh không được hưởng lợi từ các kỹ thuật mới, buộc phải lên tuyến trên điều trị.
Theo Phó giám đốc Bệnh viện Việt-Tiệp Nguyễn Công Bình, từ lâu nhân lực của các bệnh viện thành phố không đủ để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh tại chỗ. Trong khi đó, lại phải phân bổ nhân lực, đặc biệt là các chuyên gia đầu ngành để tham gia chuyển giao kỹ thuật theo Đề án 1816, Đề án xây dựng phòng khám vệ tinh, khoa vệ tinh, bệnh viện vệ tinh…cùng một lúc, nên gặp rất nhiều khó khăn. Trong khi đó, khi cử các chuyên gia về tuyến dưới để chuyển giao kỹ thuật lại không có bác sĩ để hướng dẫn thực hành hoặc không có người bệnh để tiến hành điều trị…Rõ ràng việc thực hiện chuyển giao kỹ thuật tại bệnh viện tuyến quận, huyện mang tính hình thức, không sát thực tế đang ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh tại cả bệnh viện tuyến thành phố và các bệnh viện tuyến dưới.
Xây dựng kế hoạch, lộ trình chuyển giao
Để khắc phục tình trạng này, Sở Y tế có công văn khẩn yêu cầu, trong quá trình chuyển giao kỹ thuật, các đơn vị phải nghiêm túc tuân thủ đúng hướng dẫn của Bộ Y tế. Sở chỉ cấp giấy chứng nhận hoàn thành chuyển giao kỹ thuật và phê duyệt bổ sung danh mục kỹ thuật sau khi kỹ thuật chuyển giao thực hiện đúng quy trình và tuân thủ quy định pháp luật liên quan hiện hành. Sở Y tế sẽ xem xét, chỉ đạo rà soát, cắt bỏ các danh mục kỹ thuật đã được phê duyệt nhưng đơn vị yêu cầu chuyển giao không có năng lực và không nghiêm túc thực hiện theo chỉ đạo của Sở. Qua rà soát, thống nhất giữa các tuyến, yêu cầu các đơn vị gửi nhu cầu đề xuất thực hiện Đề án 1816 về Sở Y tế để phòng chức năng xây dựng rõ kế hoạch năm 2018 của toàn ngành. Sau khi thống nhất kế hoạch chuyển giao năm 2018, yêu cầu các đơn vị báo cáo hằng quý về Phòng Nghiệp vụ y (Sở Y tế) để ngành nắm bắt kịp thời lộ trình thực hiện của từng kỹ thuật, ở từng đơn vị. Các bệnh viện quận, huyện và bệnh viện ngoài công lập xem xét cụ thể từng kỹ thuật đã đề xuất chuyển giao năm 2017 mà chưa thanh lý hợp đồng để có lộ trình hoàn thành, báo cáo Sở Y tế. Đối với những kỹ thuật đã hoàn thành chuyển giao, cần đưa vào hoạt động thường quy. Chủ động rà soát danh mục theo phân tuyến đã được Sở Y tế phê duyệt, từ đó có kế hoạch phát triển các lĩnh vực còn thiếu, còn yếu, bảo đảm đồng bộ cả cề cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực trước khi tiếp nhận kỹ thuật mới; chú trọng thực chất chất lượng của các kỹ thuật được chuyển giao.
Giám đốc Sở Y tế Phạm Thu Xanh khẳng định, thời gian tới, sẽ kiện toàn Ban chỉ đạo Đề án 1816 của Sở và các bệnh viện; thành lập Trung tâm chỉ đạo tuyến tại bệnh viện. Nghiên cứu, khảo sát tình hình thực tế tại các đơn vị tuyến dưới, xem xét cụ thể chi tiết kế hoạch, lựa chọn chuyên ngành, chuyên khoa từng năm để có lộ trình chuyển giao kỹ thuật phù hợp; gắn bó chặt chẽ giữa việc thực hiện Đề án 1816 với công tác chỉ đạo chuyên môn giữa các tuyến cơ sở y tế và có tập huấn cho các cán bộ làm công tác liên quan đề chỉ đạo tuyến; lập kế hoạch kinh phí, quan tâm đến chế độ, chính sách cho cán bộ y tế được cử đi xuống tuyến dưới.
Hoàng Yên – Báo Hải Phòng 28/03/2018
