Nói về diễn biến tình hình mưa bão trong thời gian tới, đại diện cơ quan khí tượng quốc gia dự báo mưa lớn sẽ dồn dập vào thời điểm cuối năm; các cơn bão cũng có những quỹ đạo, cường độ bất thường.
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia (Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường), trong thời gian tới, nhiều nguy cơ thiên tai sẽ diễn ra phức tạp, khốc liệt và khó dự đoán hơn năm 2021.
Dự báo tình hình mưa lớn còn tiếp diễn và dồn dập vào thời điểm cuối năm. Các cơn bão cũng có nhiều nguy cơ khó lường hơn bởi những quỹ đạo, cường độ bất thường.
Đề phòng lốc sét, mưa đá, lũ quét
Trao đổi với báo chí về tình hình mưa lũ trong thời gian tới, ông Trần Quang Năng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết (Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia) cho biết trong 3-4 ngày vừa qua, tại các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đã xảy ra mưa lớn trên diện rộng. Tính đến nay, đợt mưa lớn này đã bước vào giai đoạn cao điểm nhất.
Bắt đầu từ ngày mai, 25/5, tình hình mưa lớn sẽ có xu hướng giảm dần. Tuy nhiên, ở khu vực miền núi Bắc Bộ vẫn còn mưa dông trên diện rộng. Cục bộ có những điểm có nguy cơ mưa to. Thời gian mưa tập trung vào chiều tối đến đêm.
Do mưa lớn đã xảy ra trong thời gian qua và có khả năng xảy ra mưa dông nhiều ngày tới nên ở vùng núi và trung du Bắc Bộ cần đề phòng các loại hình thời tiết nguy hiểm như lốc, sét, mưa đá, gió giật mạnh, lũ quét, sạt lở, ngập úng tại các khu vực trũng.
Ông Năng cũng cho biết tháng Năm là thời kỳ chuyển dần sang mùa mưa ở các tỉnh Bắc Bộ. Do vậy, trong thời gian qua, có những đợt tăng cường không khí lạnh nén rãnh áp thấp xuống Bắc Bộ đã gây mưa lớn ở khu vực này.
Dự báo thời gian tới, tần suất mưa lớn ở Bắc Bộ sẽ có xu hướng xảy ra nhiều hơn khi khu vực này bước vào cao điểm mùa mưa. Do vậy, các địa phương cần có giải pháp chủ động đề phòng các nguy cơ lũ, lũ quét, sạt lở đất ngay từ bây giờ.
Vị chuyên gia của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cũng lưu ý, từ đầu năm 2022 đến nay, ở Việt Nam đã ghi nhận một đợt mưa trái mùa xảy ra ở khu vực Nam Trung Bộ, gây ra tương đối nhiều thiệt hại về người và tài sản.
Ngoài ra, một số khu vực khác đã xảy ra mưa dông, lốc, sét. Trên biển cũng đã xuất hiện những cơn bão sớm, dù các cơn bão đó không ảnh hưởng đến Việt Nam.
Thiên tai khốc liệt, khó dự báo hơn
Với xu hướng thời tiết trên, ông Năng nhận định thời gian tới, nguy cơ thiên tai sẽ diễn ra phức tạp, khốc liệt và khó dự đoán hơn năm 2021. Trong đó, tình hình mưa lớn có thể tập trung nhiều, dồn dập vào thời điểm cuối năm. Những cơn bão cũng có khả năng sẽ có những quỹ đạo cũng như cường độ bất thường.
Dự báo từ nay đến cuối năm 2022, trên khu vực Biển Đông có khoảng 10-12 cơn bão và áp thấp nhiệt đới, trong đó có 5-7 cơn cơn có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến nước ta; cần đề phòng bão xảy ra dồn dập và có cường độ mạnh trong các tháng cuối năm.
Trong các tháng mùa mưa bão, lượng mưa tại Bắc Bộ có xu hướng cao hơn trung bình nhiều năm (tập trung từ tháng 7-9). Trong khi đó, tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ lượng mưa có xu hướng thiếu hụt so với trung bình nhiều năm.
Từ khoảng tháng 10-11/2022, khu vực ven biển Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ, lượng mưa có xu hướng gia tăng. Cảnh báo nguy cơ xảy ra mưa, lũ dồn dập tại các tỉnh miền Trung trong tháng 10-11/2022. Ngoài ra, cần đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc.
Trước các hiện tượng thiên tai bất thường do biến đổi khí hậu kể trên, đại diện Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết: Trong ngắn hạn, cơ quan này theo dõi chặt chẽ các loại hình thiên tai, ban hành các bản tin dự báo, cảnh báo sớm khi thiên tai có dấu hiệu xuất hiện và cập nhật theo sát diễn biến thiên tai để các cơ quan hữu quan và người dân có kế hoạch chủ động ứng phó.
Trong dài hạn, cơ quan khí tượng quốc gia sẽ đề xuất việc bổ sung, tăng cường các quan trắc khí tượng thủy văn ở vùng biển, vùng núi chưa có hoặc còn thưa số liệu; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ để cải tiến các mô hình dự báo, kể cả ứng dụng cả trí tuệ nhân tạo (AI) trong dự báo thiên tai khí tượng thủy văn.
Bên cạnh đó, cơ quan khí tượng quốc gia sẽ tiếp tục nghiên cứu đánh giá đầy đủ hơn về tác động của biến đổi khí hậu đến sự bất thường và sự gia tăng cường độ của các thiên tai để có thể bổ sung thông tin vào các mô hình, phương án dự báo./.
Hùng Võ (Vietnam+)
