Năm học 2018- 2019 là năm thứ sáu liên tiếp ngành Giáo dục- Đào tạo (GD-ĐT) thành phố tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật (KHKT) dành cho học sinh trung học. So với những “sân chơi” KHKT cấp thành phố trước đây, cuộc thi lần này có sự chuyển biến rõ rệt về số lượng đơn vị tham gia và chất lượng của các đề tài nghiên cứu.
Nhóm học sinh Trường THPT chuyên Trần Phú nghiên cứu dự án thuộc lĩnh vực cơ khí chế tạo dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Khối THCS tích cực góp mặt
Đó là điểm nổi bật nhất của cuộc thi KHKT Hải Phòng năm học 2018- 2019 theo đánh giá của Phó giám đốc Sở Giáo dục- Đào tạo (GD- ĐT) Đỗ Văn Lợi. Năm nay, với 47/140 dự án tham gia cuộc thi cấp thành phố, cấp THCS tăng gấp 3,5 lần số dự án so với năm học 2017- 2018. Đặc biệt, từ cuộc thi này, có 6 dự án cấp THCS được ban tổ chức chọn tham gia cuộc thi KHKT cấp quốc gia khu vực phía Bắc bên cạnh 12 dự án cấp THPT và lần đầu, cấp THCS chiếm 1/4 số giải của đoàn học sinh Hải Phòng. Ngoài một số trường “đinh” trong công tác nghiên cứu khoa học như THPT chuyên Trần Phú, THPT Ngô Quyền, THCS Ngô Quyền, một số trường khu vực ngoại thành điều kiện dạy và học còn khó khăn nay cũng tích cực tham gia và đoạt giải cao như Trường THCS An Dương (huyện An Dương), THCS Núi Đèo và THCS Lại Xuân (huyện Thủy Nguyên).
Hiệu trưởng Trường THCS An Dương (huyện An Dương) Phạm Quang Lực cho biết: Hưởng ứng phong trào nghiên cứu khoa học trong nhà trường nhằm phát huy năng lực, sự sáng tạo của học sinh, năm học 2017- 2018, Trường THCS An Dương tìm hiểu các quy trình nghiên cứu dự án và được góp mặt trong cuộc thi KHKT cấp thành phố, song ra về “tay trắng”. Rút kinh nghiệm từ lần tham gia đầu tiên, nhà trường chỉ đạo sát sao việc xây dựng kế hoạch, tổ chức triển khai công tác nghiên cứu KHKT của học sinh phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị, đặc điểm của địa phương, đối tượng học sinh, chương trình, nội dung dạy học của trường. Nhà trường cũng liên hệ một số trường đại học trên địa bàn thành phố để được hỗ trợ về chuyên môn cho học sinh nghiên cứu khoa học và tham gia cuộc thi KHKT. Sự thay đổi đó của nhà trường cũng là yếu tố giúp các nhóm học sinh tham gia cuộc thi KHKT cấp thành phố năm nay giành được 2 giải nhất và ba.
Coi trọng tính thiết thực, phù hợp năng lực học sinh
Để khắc phục hạn chế nhiều dự án chưa có nội dung cải tiến, chưa phù hợp với đối tượng và phạm vi nghiên cứu ở những cuộc thi trước, tại cuộc thi KHKT cấp thành phố năm học 2018- 2019, ban tổ chức cuộc thi chú trọng việc lựa chọn đề tài, mục đích nghiên cứu dự án cần gắn với thực tiễn của cuộc sống, phục vụ đời sống con người và hơn cả là phù hợp với trình độ, năng lực học sinh.
Bởi vậy, trong 18 dự án đoạt giải cao nhất tại cuộc thi KHKT cấp thành phố năm 2018- 2019, có nhiều đề tài hàm chứa các vấn đề “nóng” trong xã hội, mang tính thiết thực cao như: Dự án “Xu hướng sống ảo của học sinh THCS trên địa bàn huyện An Dương: Hiện trạng và biện pháp” của nhóm học sinh Trường THCS An Dương; dự án “Xây dựng công thức dự báo nguy cơ béo phì cho trẻ tiểu học thành phố Hải Phòng dựa trên đặc điểm nhân trắc bố mẹ, thói quen dinh dưỡng và gen BDNF” của nhóm học sinh Trường THPT Ngô Quyền (quận Lê Chân); dự án “Nghiên cứu hành vi xăm hình và các biện pháp tác động giáo dục ở học sinh THPT” của nhóm học sinh Trường THPT Kiến An (quận Kiến An)…
Phó giám đốc Sở GD- ĐT Đỗ Văn Lợi cho rằng, việc hướng đến thực chất, năng lực của học sinh, để các em chủ động tìm hiểu và sáng tạo dự án dựa trên sự quan sát, trăn trở với những vấn đề xã hội góp phần làm cuộc thi KHKT thật sự có chất lượng. Bởi vậy, các dự án có góc nhìn mới, tránh được việc trình bày chung chung, sao chép nội dung trên mạng internet. Đó cũng chính là yếu tố chính giúp các dự án của đoàn học sinh Hải Phòng được lựa chọn tham gia cuộc thi KHKT cấp quốc gia khu vực phía Bắc năm nay (VISEF) không bị trùng với những đề tài cũ của các cuộc thi trước.
Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học năm học 2018- 2019 tại Hải Phòng diễn ra từ ngày 11 đến 12- 12- 2018. Kết quả, Ban tổ chức trao 15 giải nhất, 27 giải nhì, 43 giải ba và 55 giải tư. 18 dự án đoạt giải cao nhất tại cuộc thi được Sở GD-ĐT thành phố chọn tham gia cuộc thi KHKT cấp quốc gia năm học 2018- 2019, khu vực phía Bắc.
PHƯƠNG LINH – Báo Hải Phòng