Những năm qua, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), nhà thầu, thuế xây dựng cơ bản có đóng góp tương đối lớn vào số thu ngân sách của thành phố Hải Phòng. Tuy nhiên trong năm nay, số thu thuộc khu vực này có dấu hiệu giảm sút đòi hỏi ngành Thuế phải quyết liệt đẩy mạnh đồng bộ nhiều giải pháp thu mới hoàn thành kế hoạch năm…
Số thu chưa đạt yêu cầu
Tại cuộc họp Tổ công tác đôn đốc, chống thất thu thuế trong các doanh nghiệp FDI, nhà thầu, thuế xây dựng cơ bản, Phó Cục trưởng Cục Thuế Hải Phòng Nguyễn Huy Nhặn cho biết: Hiện có 64 nhà thầu nhà thầu chính, nhà thầu phụ nước ngoài đang hoạt động xây dựng tại các dự án FDI trên địa bàn thành phố, đang hoạt động. 6 tháng đầu năm, số thu thuế của các nhà thầu chính, nhà thầu phụ nước ngoài là 85,833 tỷ đồng. Trong đó thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là 61,734 tỷ đồng, thuế GTGT là 23,879 tỷ đồng.
Đối với khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), hiện trên địa bàn Hải Phòng có 436 doanh nghiệp (không bao gồm chi nhánh, nhà thầu) đang hoạt động trong các khu công nghiệp, khu kinh tế ở các lĩnh vực sản xuất, gia công, thương mại, dịch vụ. 6 tháng đầu năm, khối doanh nghiệp này nộp 1.573,453 tỷ đồng, bằng 98,1% so với cùng kỳ.
Ngành thuế thành phố đang tăng cường chống thất thu trong lĩnh vực xây dựng cơ bản tư nhân
Đối với hoạt động xây dựng cơ bản tư nhân, căn cứ kết quả rà soát việc cấp Giấy phép xây dựng công trình tư nhân, các chi cục thuế quận huyện đã tiến hành quản lý và thu thuế đối với hộ kinh doanh xây dựng cơ bản tư nhân trên địa bàn. 6 tháng đầu năm, đã có 1.919 tổ chức, cá nhân hoạt động xây dựng trên địa bàn các quận huyện đã nộp thuế với số tiền là 10,831 tỷ đồng, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2017. Thực hiện phân cấp chuyển các chi cục Thuế và chính quyền địaphương quản lý thu thuế đối với các nhà thầu xây dựng vãng lai ngoại tỉnh, giao chỉ tiêu thu thuế đối với các nhà thầu xây dựng vãng lai ngoại tỉnh. Tổng số thu thuế xây dựng vãng lai ngoại tỉnh đã nộp ngân sách 6 tháng là 341,239 tỷ đồng.
Theo ông Nhặn, sở dĩ số thu của khu vực FDI bị hụt so với cùng kỳ là do Hải Phòng không có doanh nghiệp lớn số thu cao. Năm 2017 chỉ có 2 DN là Công ty xi măng Chinfon và Công ty TNHH dầu nhờn Chevron là có số nộp lớn. Mặt khác, mức ưu đãi miễn giảm thuế cao tại khu công nghiệp bao quanh thành phố còn nhiều. Năm 2017, có tới 166 DN hưởng đãi về thuế suất, miễn giảm thuế TNDN.
Nhiều DN chế xuất, sản xuất kinh doanh hàng xuất khẩu nên phát sinh thuế GTGT phải nộp. Năm 2017, Hải Phòng có 182 DN sản xuất kinh doanh xuất khẩu với tổng doanh thu thực hiện là 70.128 tỷ đồng, 108 doanh nghiệp chế xuất phát phát sinh doanh thu không chịu thuế GTGT là 54.831 tỷ đồng.
Từ những nguyên nhân trên cho thấy mặc dù thành phố thu hút vốn đầu tư nước ngoài lớn, tốc độ tăng trưởng, kim ngạch xuất khẩu cao nhưng số nộp ngân sách không tương ứng. Nguồn thu vãng lai không phát sinh thường xuyên. Các dự án đi vào hoạt động không phát sinh thuế nhà thầu nước ngoài.
Ngoài ra, khu vực FDI hụt thu còn do ảnh hưởng của hoạt động sản xuất kinh doanh gặp khó khăn. Năm 2017 có 183/436 DN kê khai lỗ với số tiền là 2.457.422 tỷ đồng. Trong đó có những DN lớn như Công ty TNHH ống thép Việt Nam, Công ty TNHH thép Dongbu VN, Công ty TNHH Hoa Thép Việt Nam, Công ty TNHH đóng tàu Damen Sông Cấm, Công ty TNHH vận tải biển Đông Long…
Không chỉ khu vực FDI, số thu từ các nhà thầu hoạt động xây dựng cũng bị giảm so với cùng kỳ. Theo lý giải của Phó Cục trưởng Nguyễn Huy Nhặn, nguyên do là nhiều công trình cầu đường, dự án nhà máy lớn đã hoàn thành nên các nhà thầu giải thế như Nhà thầu Sumitomo Mitsui Construction Co., Ltd Nhật Bản thầu chính thực hiện gói thầu số 8 dự án đầu tư xây dựng Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng (hợp phần A) giai đoạn khởi động giảm 40,137 tỷ đồng. Công ty TNHH kỹ thuật và xây dựng Namkwang (Hàn Quốc) giảm 5,818 triệu đồng. Tập đoàn The Zenitaka Corporation (Nhật Bản) giảm 3,254 tỷ đồng, Liên danh Penta – Rinkai giảm 94,472 tỷ đồng… Ngoài ra, nhà thầu nước ngoài phát sinh thuế nợ đọng một phần do vốn ngân sach chưa giải ngân thanh toán.
Còn đối với lĩnh vực xây dựng cơ bản tư nhân, một số quận huyện số lượng cấp phép xây dựng chưa đủng, chưa đủ so với số lượng các tổ chức, cá nhân có xây dựng nhà thực tế. Từ đó dẫn đến số thuế thu được không cao; tỉ lệ số tổ chức, cá nhân kê khai nộp thuế so với số giấy phép đã cấp chưa tương xứng. Một số công trình xây dựng cơ bản tư nhân không có hợp đồng xây dựng giữa chủ đầu tư và bên nhận thầu xây dựng do chủ yếu thỏa thuận.
Chống thất thu là nhiệm vụ trọng tâm
Những năm qua, số thu ngân sách của thành phố có sự đóng góp không nhỏ của khu vực doanh nghiệp FDI, nhà thầu, thuế xây dựng cơ bản.Trước tình hình số thu từ khu vực này có dấu hiệu giảm sút, để kịp thời đôn đốc công tác thu ngân sách, UBND TP đã tổ chức cuộc họp do Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Văn Thành chủ trì.
Tại cuộc họp, nhiều vấn đề đã được các thành viên của tổ là lãnh đạo các sở ngành hữu quan như Cục Thuế, Sở Kế hoạch đầu tư, Tài nguyên môi trường, Ban quản lý khu kinh tế… bàn luận, mổ xẻ để tìm nguyên nhân hạn chế, tồn tại để tìm ra các giải pháp hữu hiệu nhất.
Theo đó, đối với lĩnh vực xây dựng cơ bản tư nhân, UBND các quận huyện cần tiếp tục xây dựng kế hoạch để quản lý việc cấp phép xây dựng cơ bản tư nhân và thu thuế đối với hoạt động này. Cụ thể giao Phòng Công thương chủ trì cùng Chi cục Thuế thường xuyên rà soát 100% các công trình xây dựng nhà ở trên địa bàn đang triển khai thi công nhằm bảo đảm việc quản lý thu thuế kịp thời, đầy đủ. 2 đơn vị này ban hành quy chế phối hợp về thực hiện trao đổi, cung cấp thông tin, tổ chức quản lý thuế cùng với thời gian tiến hành cấp giấy phép xây dựng cho các hộ gia đình, cá nhân.
Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Văn Thành chỉ đạo Tổ công tác đôn đốc, chống thất thu thuế trong các DN FDI, nhà thầu, thuế xây dựng cơ bản họp bàn giải pháp
Đối với nhà thầu nước ngoài, nhà thầu xây dựng vãng lai ngoại tỉnh sẽ tăng cường thực hiện quy chế phối hợp quản lý thu thuế nhà thầu. Đồng thời tiếp tục rà soát và tăng cường công tác thanh, kiểm tra thuế nhà thầu…
Để tăng cường hiệu quả chống thất thu ngân sách, từ nay đến cuối năm, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Thành yêu cầu Tổ công tác đôn đốc, chống thất thu thuế trong các doanh nghiệp FDI, nhà thầu, thuế xây dựng cơ bản cần tổ chức họp định kỳ để đánh giá đúng tình hình, yêu cầu nhiệm vụ; từ đó phân công bổ khuyết nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên.
Tổ công tác cần rà soát, nắm chắc các trường hợp phải kê khai nộp thuế trên địa bàn thành phố hoạt động trong lĩnh vực thầu xây dựng, xây dựng vãng lai. Tăng cường thanh tra, kiểm tra tại doanh nghiệp FDI, tập trung vào một số doanh nghiệp có số thu lớn, doanh nghiệp được ưu đãi miễn giảm thuế, doanh nghiệp lỗ nhiều năm, doanh nghiệp có giao dịch liên kết. Đôn đốc các nhà thầu nộp kịp thời vào ngân sách nhà nước các khoản thuế còn nợ đọng khi được vốn ngân sách thanh toán. Đồng thời lập danh sách một vài nhà thầu xây dựng vãng lai trên địa bàn thành phố để tiến hành thanh tra, kiểm tra điểm.
Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Văn Thành cũng yêu cầu các sở ngành thành viên trong tổ cần tăng cường hơn nữa trong việc phối hợp cập nhật thông tin, đặc biệt giữa Cục Thuế, Sở Kế hoạch đầu tư, Tài nguyên môi trường, Ban quản lý khu kinh tế và UBND các quận huyện để nắm sát đối tượng, tiến độ công việc nhằm thu đúng, thu đủ, tránh tình trạng dây dưa, chây ì.
Bùi Hạnh – Báo an ninh Hải Phòng 28/7/2018
