Thiếu các bãi đỗ xe cùng với quy định về cấm đỗ xe dưới lòng đường tại nhiều tuyến phố dẫn tới tình trạng xe ô tô đỗ tràn lan trên vỉa hè. Tuy nhiên, việc xử lý các vi phạm gặp nhiều khó khăn do việc áp dụng pháp luật trong lĩnh vực này còn chưa thống nhất cũng như sự thiếu quyết liệt của các cơ quan chức năng trong thực thi nhiệm vụ.
Vỉa hè thành bãi đỗ xe
Chiều 19-9, vòng quanh một số tuyến phố chính tại trung tâm thành phố như Lê Hồng Phong, Điện Biên Phủ, Lương Khánh Thiện, Đà Nẵng, Lê Lai, Lê Thánh Tông, Tô Hiệu, Mê Linh, Trần Nguyên Hãn, Lạch Tray, Văn Cao, Nguyễn Bình, Trần Nhân Tông, Trường Chinh…, phóng viên Báo Hải Phòng ghi nhận tình trạng đỗ xe ô tô trên vỉa hè rất phổ biến. Thậm chí, một số khu vực trở thành “điểm nóng” khi ô tô đỗ tràn lan, phủ kín vỉa hè.
Đơn cử, khu vực trước cổng Chi cục Hải quan quản lý hàng đầu tư gia công (Cục Hải quan Hải Phòng) tại số 22 Điện Biên Phủ (quận Ngô Quyền) thường xuyên có 3, 4 chiếc xe ô tô đỗ choán hết vỉa hè. Hay như khu vực trước cổng Sở Tài nguyên – Môi trường ở số 275 phố Lạch Tray (quận Ngô Quyền), tình trạng xe ô tô xếp hàng 2, hàng 3 trên vỉa hè, tràn xuống lòng đường thường xuyên diễn ra. Dọc tuyến đường Lê Hồng Phong, khu vực trước trụ sở chi nhánh các ngân hàng như MB, Việt Bank, VietinBank… các nhà hàng, quán ăn như Gogi Lê Hồng Phong, Tre Việt…, xe ô tô đỗ chen chúc nhau.
chỉ chiếm hết vỉa hè của người đi bộ, tình trạng này gây mất mỹ quan đô thị, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông khi người đi bộ phải đi xuống lòng đường. Bà Bùi Thị Kim Ngân, ở phường Đông Khê (quận Ngô Quyền) bức xúc phản ánh: Xe ô tô đỗ kín vỉa hè khiến người dân muốn tập thể dục hay đi bộ trên vỉa hè lại phải len lỏi qua các hàng xe hoặc đi xuống lòng đường. Tình trạng này cũng khiến vỉa hè nhiều khu vực xuống cấp, sụt lún do không chịu được sức tải nặng của loại phương tiện này.
Tuy nhiên, trên thực tế, việc xử phạt các vi phạm này gặp nhiều khó khăn do chủ phương tiện cố tình không ký biên bản, không xuất trình giấy tờ phương tiện, thậm chí không nhận lại phương tiện bị tạm giữ. Thống kê của Thanh tra Sở Giao thông – Vận tải cho thấy, năm 2018, có 2 trường hợp chủ xe ô tô đỗ trên vỉa hè khiếu kiện lại biên bản xử lý vi phạm hành chính của đơn vị này; 9 tháng năm 2019, đơn vị lập biên bản vi phạm hành chính với 257 trường hợp dừng, đỗ xe sai quy định trong khu vực nội thành nhưng mới xử phạt được 227 trường hợp. Còn theo đại diện Phòng Quản lý đô thị quận Hồng Bàng, đoàn công tác liên ngành về quản lý trật tự đô thị của quận cũng từng bị khiếu kiện khi lập biên bản xử phạt hành vi đỗ ô tô trên vỉa hè.
Điều 36 của Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và Nghị định số 100/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ chỉ rõ: vỉa hè, lòng đường chỉ được sử dụng cho mục đích giao thông. Trường hợp cần sử dụng tạm thời một phần lòng đường, vỉa hè vào mục đích khác thì vẫn phải bảo đảm có phần hè phố dành cho người đi bộ với bề rộng tối thiểu 1,5m. Vì vậy, mọi hành vi đỗ xe ô tô trên vỉa hè cản trở người đi bộ đều là phạm luật và phải bị xử phạt từ 600.000 đồng tới 800.000 đồng theo Nghị định số 46/2016/NĐ-CP của Chính phủ.
Sớm cụ thể quy định, xử lý nghiêm các vi phạm
Theo Phó Chánh thanh tra Sở Giao thông Vận tải Trần Văn Thanh, hiện, trên địa bàn thành phố mới có 1 bãi đỗ xe ô tô miễn phí trên đường Nguyễn Đức Cảnh (quận Lê Chân) trên nền trại tạm giam trước đây. Trong khi đó, nhu cầu đỗ xe lớn dẫn tới việc các chủ phương tiện cho xe lên vỉa hè. Thực tế, việc một số chủ phương tiện kiến nghị cho rằng pháp luật chưa quy định rõ cấm đỗ xe ô tô trên vỉa hè là do chưa hiểu biết đầy đủ các quy định của pháp luật. Vì vậy, trong xử lý lỗi vi phạm này, đơn vị chú trọng việc tuyên truyền, giải thích rõ cho chủ phương tiện.
Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Trường, Trưởng Phòng Quản lý đô thị quận Hồng Bàng phân tích: Từ năm 2012, thành phố ban hành quyết định số 319/QĐ-UBND về tiêu chí các tuyến đường kiểu mẫu trong đó quy định rõ việc để, sắp xếp xe đạp, xe máy trên vỉa hè nhưng lại chưa quy định đối với xe ô tô. Trước thực tế này, Phòng Quản lý đô thị quận và các cơ quan liên quan đang nghiên cứu, đề xuất UBND thành phố ra quy định cụ thể về việc dừng, đỗ ô tô trên các tuyến phố, làm căn cứ để lực lượng chức năng xử lý các vi phạm.
Trong thời gian chờ đợi văn bản quy định và hướng dẫn cụ thể, các ngành chức năng và các địa phương cần làm tốt công tác tuyên truyền, giải thích để người dân hiểu và chấp hành nghiêm việc không đỗ xe trên vỉa hè gây cản trở người đi bộ. Với các trường hợp vi phạm, lực lượng chức năng và chính quyền địa phương cần kiên quyết chấn chỉnh, kết hợp cả tuyên truyền giải thích và xử lý răn đe, tránh tình trạng vì ngại khó mà buông lỏng quản lý, dẫn tới tái diễn tràn lan, biến vỉa hè thành bãi đỗ xe ô tô như hiện nay. Về lâu dài, các ngành chức năng, địa phương nghiên cứu, tham mưu với UBND thành phố bố trí quỹ đất, địa điểm để xây dựng các bãi đỗ xe công cộng phục vụ nhu cầu đỗ xe ô-tô để hoạt động này đi vào nền nếp, góp phần bảo đảm trật tự an toàn giao thông, mỹ quan đô thị.
Bài và ảnh: Thành Lê
