33 năm trước, Thành “gù” (tức Vũ Quang Thành, sinh 1966, ĐKHKTT số 120/69 Chợ Con, phường Hàng Kênh, quận Lê Chân) là một lưu manh khét tiếng ở khu vực Hàng Kênh, Hồ Sen.
Bị bệnh lao chạy vào cột sống, cái lưng của gã còng xuống như một dấu hỏi về cuộc đời đầy tội lỗi của gã. Thường xuyên “dạt vòm” sống lang bạt kỳ hồ, Thành “gù” có lối sống bất cần đời, lấy phạm pháp làm kế sinh nhai và luôn sử dụng luật rừng trong hành xử. Cho đến năm 1989, Thành “gù” đã có 3 tiền sự đều về tội “Trộm cắp tài sản” cùng nhiều “chiến tích” bất hảo đánh lộn trên đường phố. Tuy nhỏ người và bị tật nhưng gã rất nhanh và lì lợm, không ngán bất cứ loại anh chị xã hội nào!
Ngày 7/9/1990, do mâu thuẫn Thành đã dùng dao đâm chết nạn nhân Phạm Văn Bình, sinh 1959. Sau này khi đã sa lưới pháp luật, Thành “gù” mới hé lộ nguyên do khiến gã ra tay quyết liệt với đàn anh như vậy. Vốn dĩ đều là “dân xã hội”, hôm đó, đi ăn sáng tại khu vực Chợ Con, hai bên gặp nhau. Như trời xui, không hiểu sao lúc đó Thành cứ giương mắt lên nhìn khiến anh này bực mình chửi gã: “Mày dám nhìn đểu tao à?”. Thành vừa khục khặc đáp lời, lập tức bị thoi một cú đấm vào mặt. Vừa đau vừa tức, máu côn đồ nổi lên, Thành lấy dao đâm đối phương một nhát rồi vùng bỏ chạy. Sau đó, nghe ngóng biết Bình đã tử vong trên đường đi cấp cứu, gã liền bỏ trốn .
Ngay khi vụ án xảy ra, lực lượng chức năng CATP và Công an quận Lê Chân đã nhiều lần tổ chức ra quân truy bắt kẻ sát nhân máu lạnh song hành tung của gã vẫn biệt vô tăm tích. Xác định Vũ Quang Thành là đối tượng trốn nã đặc biệt nguy hiểm, năm 2013, Công an quận Lê Chân từng lập hẳn chuyên án truy bắt nhưng vẫn bất khả thi. Trung tá Nguyễn Duy Thành, Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự Công an quận cho biết: Trong suốt 33 năm lẩn trốn, Thành chưa một lần liên lạc với ai trong gia đình hay bạn bè thân cũng như chưa một lần về thăm quê ở Hải Phòng, mặc dù trước lúc bỏ trốn, gia đình gã còn đầy đủ bố mẹ, anh chị em. Hồ sơ vụ án cứ mở rồi khép lại, nhiều trinh sát của Đội hình sự cho đến khi chuyển công tác, đến lúc về hưu trong tâm trí vẫn không quên vụ án năm nao, canh cánh trong lòng như một món nợ bởi chưa bắt được kẻ gây tội ác.
Thế rồi, trong đợt cao điểm trấn áp tội phạm Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, khi rà soát những đối tượng trốn truy nã nguy hiểm, đặc biệt nguy hiểm, trốn lâu năm, cái tên Thành “gù” một lần nữa lại được Ban Chỉ huy Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Lê Chân tính tới. Qua nghiên cứu hồ sơ thì đối tượng vẫn còn hộ khẩu thường trú tại địa phương, Thành “gù” dẫu có là hạt cát thì vẫn phải lăn lóc ở đâu đó và quả thực có người đã từng nhìn thấy gã ở mạn Bắc Ninh, Bắc Giang, tức là gã vẫn còn sống nhăn. Bằng các biện pháp nghiệp vụ chuyên sâu, trinh sát đã xác định ở Bắc Giang có một đối tượng nhiều đặc điểm nhân dạng rất giống Thành “gù” nhưng lại mang tên Phạm Thành Thiện, sinh 1962. Qua làm việc với Công an tỉnh Bắc Giang, cán bộ của Đội thấy lai lịch người giống Thành “gù” có nhân thân không rõ ràng. Một tổ công tác của Đội đã lập tức lên đường.
Phạm Thành Thiện bán hàng nước trên tàu hỏa khu vực ga Bắc Giang và sống tạm bợ tại bờ đê Chi Ly, phường Trần Phú, TP.Bắc Giang. Bố được khai tên là Phạm Thanh Lương và mẹ là Nguyễn Thị Thuận đều đã chết vì bom đạn và Thiện không có giấy tờ tùy thân nào hết. Đáng nói, người này nghiện ma túy nặng và để có tiền chích hút gã liên tiếp phạm tội. Suốt từ năm 1991 đến năm 2022, gã đã “cõng” trên mình 7 tiền án, tiền sự đều về tội “Trộm cắp tài sản” và “Mua bán trái phép chất ma túy”. Quá trình sinh sống, gã cũng cặp kè với một vài phụ nữ song cứ đi tù, vào khám suốt nên chẳng có ai chung tình. Hiện, gã đang “tạm trú” tại Trại Tạm giam Công an tỉnh Bắc Giang với tội danh mới xác lập, “Mua bán trái phép chất ma túy”.
Ngày 8/2/2023, một tổ trinh sát Công an quận Lê Chân đã đến Trại tạm giam Bắc Giang tiến hành đấu tranh với Phạm Thành Thiện. Thoạt nhìn gã với cái lưng gù còng xuống, các trinh sát đã xác định gần như 100% đó chính là Vũ Quang Thành. Ban đầu Thiện một mực chối cãi nhưng trước các tài liệu, chứng cứ, kẻ sát nhân đã phải thú nhận toàn bộ hành vi giết người xảy ra tại khu vực Chợ Con, Hàng Kênh, thành phố Hải Phòng 33 năm về trước.
Sau khi gây án, Thành đã bỏ trốn một mạch lên Bắc Giang (khi đó gọi là Hà Bắc). Bản thân gã không nghĩ có ngày bị bắt bởi đã trốn xa, trốn sâu, sắp xếp, tính toán kỹ chiêu thức giấu mình rất tinh vi, kín đáo đến từng chi tiết nhỏ nhất. Mặc dù nhiều lần bị bắt và bị xử tù nhưng bằng các thủ đoạn lợi dụng kẽ hở trong Luật cư trú, Vũ Quang Thành đã “vẽ” ra cho mình một lai lịch hoàn toàn mới, đoạn tuyệt với tội ác đã gây ra trong quá khứ. Tuy nhiên, suốt 33 năm kiên trì thu thập, tích lũy tài liệu, với ý chí tiến công tội phạm đến cùng, các thế hệ trinh sát Đội Cảnh sát hình sự Công an quận Lê Chân cuối cùng đã lột được lớp vỏ bọc để Vũ Quang Thành hiện nguyên hình. Nhìn người đàn ông héo hon tóc đã nhiều sợi bạc, tấm lưng còng đổ xuống, anh em trinh sát không khỏi cám cảnh nhưng họ cũng hiểu rằng: Tội ác dù ở đâu, dù có bao lâu cũng có ngày phải bị trừng phạt thích đáng. Đó là lẽ công bằng trên đời…
XUÂN NGỌC