Sau hơn 1 năm thực hiện kế hoạch 232/KH-UBND của UBND thành phố về việc kiểm tra, rà soát, phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), đến đầu năm 2018, BHXH thành phố phát triển mới 1.147 đơn vị với 7.000 lao động tham gia. Dù có nhiều cố gắng, nỗ lực nhưng BHXH các quận, huyện vẫn gặp khó khăn trong phát triển lao động tham gia BHXH tại các doanh nghiệp. Vì vậy, đến nay vẫn còn khoảng hơn 4000 đơn vị, doanh nghiệp chưa tham gia BHXH, BHTN, BHYT cho người lao động.
Giám đốc BHXH quận Ngô Quyền Bùi Minh Đức cho biết để triển khai kế hoạch 232 của UBND thành phố, BHXH quận tổ chức nghiêm túc việc kiểm tra, rà soát các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn chưa tham gia BHXH. Giữa năm 2016, BHXH quận phát hiện hơn 2.600 đơn vị, doanh nghiệp chưa tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Sau khi tiến hành kiểm tra, rà soát phát hiện gần 2.000 đơn vị, doanh nghiệp không hoạt động, không tồn tại hoặc không còn địa chỉ. BHXH quận Ngô Quyền đã tích cực tham mưu với UBND quận, phối hợp với Phòng thanh tra, cơ quan thuế thành lập Ban chỉ đạo, tiến hành phát phiếu khảo sát tại hơn 600 đơn vị, doanh nghiệp rà soát lao động chưa được tham gia bảo hiểm. Tuy nhiên, đến nay còn khoảng 30% số đơn vị, doanh nghiệp chưa nhận phiếu khảo sát, từ chối kiểm tra. Đây cũng là khó khăn chung của BHXH các quận, huyện khác trong thực hiện kế hoạch này.
BHXH thành phố tích cực rà soát, đôn đốc đơn vị, doanh nghiệp tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động.
Theo Giám đốc BHXH Hải Phòng Nguyễn Ngọc Toan, cuối năm 2016, để triển khai kế hoạch 232 của UBND thành phố, BHXH thành phố tiến hành kiểm tra, rà soát các doanh nghiệp, đơn vị chưa tham gia BHXH. Trong số gần 10 nghìn đơn vị, doanh nghiệp được rà soát, phát hiện hơn 5.800 đơn vị không có địa chỉ trụ sở hoạt động, dừng hoạt động. Trước tình hình đó, BHXH đã yêu cầu BHXH các quận, huyện tích cực triển khai các biện pháp để phát triển người tham gia BHXH tại các đơn vị, doanh nghiệp đang hoạt động thực tế. Tuy nhiên, ngay cả việc phát triển người tham gia BHXH tại các doanh nghiệp này cũng gặp nhiều khó khăn. Một số chủ doanh nghiệp viện cớ tình hình sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn tìm cách đối phó, trốn tránh hoặc chiếm dụng tiền BHXH, BHYT, BHTN của người lao động, không chấp hành kết luận của các đoàn thanh tra, kiểm tra sau khi kiểm tra, rà soát. Một số người lao động chưa thực sự quan tâm đến quyền lợi của mình. Có trường hợp doanh nghiệp và người lao động tự thỏa thuận tăng lương và không đóng BHXH, BHYT, BHTN. Tại một số địa phương như: Thủy Nguyên, Kiến Thụy, Vĩnh Bảo, Cát Hải… công tác tuyên truyền, vận động gặp nhiều khó khăn. Các đơn vị, doanh nghiệp thuộc diện kiểm tra, khảo sát địa bàn rải rác; nhiều doanh nghiệp, đơn vị tư nhân, nhỏ lẻ mang tính chất gia đình, mùa vụ rất khó xác định…Có 105 đơn vị, doanh nghiệp không nhận phiếu khảo sát, không phối hợp với đoàn khảo sát để thực hiện.
Để tăng số lượng người lao động tại các doanh nghiệp tham gia BHXH, năm 2018, BHXH thành phố tập trung công tác tuyên truyền bằng các hình thức: đối thoại, hội nghị, hỏi đáp, phát tờ rơi; phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương tập trung theo dõi, nắm bắt tình hình hoạt động tại các đơn vị, doanh nghiệp kịp thời đôn đốc, vận động, kiên quyết xử phạt đối với các đơn vị cố tình vi phạm. BHXH thành phố yêu cầu BHXH các quận, huyện phân công cho từng cán bộ, nhân viên phụ trách các đơn vị, doanh nghiệp có trách nhiệm đôn đốc, gửi thông báo, cung cấp thông tin, nội dung liên quan đến Luật BHXH, BHYT, BHTN đến chủ sử dụng lao động nhằm nâng cao ý thức tham gia bảo hiểm của chủ đơn vị, doanh nghiệp, bảo đảm quyền lợi cho người lao động. Đối với đơn vị, doanh nghiệp cố tình né tránh, chây ỳ sẽ thành lập đoàn xuống kiểm tra trực tiếp và tùy vào tình hình sản xuất đơn vị có biện pháp xử lý phù hợp. Đồng thời, BHXH thành phố tăng cường thực hiện cải cách hành chính, đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin, kịp thời giải quyết, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho đơn vị, doanh nghiệp, người lao động đăng ký tham gia, giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN kịp thời cho người lao động. Trên cơ sở điều tra, rà soát, cơ quan BHXH nắm số liệu cụ thể từ đó xây dựng kế hoạch phát triển lao động tham gia bảo hiểm.
(Hoàng Xuân – Báo Hải Phòng 12/01/2018)