Trong khi các tỉnh như Quảng Ninh, Thái Bình, Hải Dương đều đã áp dụng hình thức xử phạt vi phạm giao thông qua hình ảnh (phạt “nguội”) mang lại hiệu quả tích cực, Hải Phòng mới triển khai hình thức xử phạt qua hình ảnh do người dân cung cấp. Cũng vì chưa triển khai đồng bộ nên tại một số tuyến đường, một số nút giao thông không có lực lượng chức năng ứng trực, tình trạng phương tiện giao thông cơ giới liên tiếp vi phạm trật tự an toàn giao thông (ATGT), gây nguy hiểm cho người đi đường…
Nhiều camera, nhưng chưa đầy đủ chức năng
Hiện nay, tại nhiều nút giao thông tại Hải Phòng được bố trí hệ thống camera, trong đó một số nút được bố trí tới 3-4 camera. Số camera này chủ yếu dùng để phục vụ công tác phân luồng, điều chỉnh giao thông, giám sát lượng phương tiện. Bên cạnh đó còn có camera của các địa phương lắp phục vụ công tác bảo đảm an ninh trật tự. Tuy nhiên, chưa có camera chuyên dùng để ghi lại hình ảnh các phương tiện vi phạm giao thông. Vì thế, tuy nhiều camera, nhưng lại thiếu camera có chức năng quan trọng nhất là phục vụ xử lý vi phạm. Theo báo cáo của Công an thành phố, hiện tại Công an thành phố có một số camera, nhưng đã xuống cấp, thậm chí cả trung tâm điều hành giao thông của đơn vị cũng chưa theo kịp sự phát triển.
Chính vì thiếu camera giám sát giao thông qua hình ảnh, nên tại một số tuyến đường hoặc nút giao thông, tình trạng các phương tiện vi phạm trật tự ATGT trở nên nghiêm trọng. Trên tuyến đường Lê Hồng Phong, không khó để phát hiện nhiều xe ô tô không tuân thủ tín hiệu đèn giao thông, không tuân thủ hiệu lệnh của biển báo, vạch kẻ đường. Tại nút giao ngã tư Thành Đội, ngã tư Mê Linh-Hồ Sen-Tô Hiệu và một số nút giao trên đường Bùi Viện, Nguyễn Văn Linh… vắng cảnh sát giao thông là xuất hiện tình trạng một số lái xe “nhờn luật”, cố tình vượt đèn đỏ, gây nguy hiểm đối với phương tiện khác. Theo Ban ATGT thành phố, tình trạng lái xe đi ẩu trên địa bàn thành phố đang ở mức báo động. Trong 2 tháng đầu năm 2023, hàng chục vụ tai nạn giao thông xảy ra, trong đó phần lớn liên quan đến ý thức của người tham gia giao thông, nhất là đối với xe container. Tại các nút giao thông trên trục quốc lộ 5 nội thành và đường Bùi Viện, tình trạng xe ô tô vượt đèn đỏ đang ở mức báo động. Thực tế cho thấy, có nhiều vụ tai nạn xảy ra là do xe ô tô vi phạm trật tự ATGT gây ra, chỉ khi vào cuộc điều tra, xác minh, cơ quan chức năng mới xác định được.
Trong khi tại các tỉnh chung quanh Hải Phòng, lực lượng chức năng chỉ cần ngồi trước màn hình là phát hiện phương tiện vi phạm, thì Hải Phòng buộc phải triển khai các lực lượng tại hiện trường để bảo đảm trật tự ATGT, vừa lãng phí nguồn lực, vừa chưa triệt để ngăn chặn tình trạng vi phạm. Việc để xảy ra vụ việc một ô tô cố tình đi ngược chiều tại ngã tư Tôn Đức Thắng-Nguyễn Văn Linh gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông vào chiều 6/2/2023 cho thấy, ngoài sự giám sát của người dân về bảo đảm trật tự ATGT, rất cần có hệ thống camera phục vụ công tác giám sát, xử lý vi phạm của Công an thành phố để ngăn chặn từ xa tình trạng tương tự, giúp giao thông thành phố ngày càng văn minh, an toàn hơn…
Theo báo cáo của Ban ATGT thành phố, trong tổng số 51 người tử vong vì tai nạn giao thông năm 2022, tai nạn trên 3 tuyến quốc lộ qua Hải Phòng làm chết 23 người, tai nạn trên đường tỉnh làm chết 10 người. Toàn thành phố xảy ra 65 vụ tai nạn giao thông, liên quan xe ô tô chiếm tới 38 vụ (58,46%), liên quan đến xe container chiếm 24 vụ, làm chết 20 người.
Kết hợp đồng bộ, thí điểm để nhân rộng
Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ được sửa đổi, bổ sung bằng Nghị định 123/2021/NĐ-CP quy định xử phạt trong các lĩnh vực giao thông cho phép cơ quan chức năng được sử dụng hình ảnh của người dân làm căn cứ để xử lý người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới vi phạm trật tự ATGT. Thời gian qua, căn cứ theo hình ảnh người dân cung cấp, Công an thành phố tổ chức xử lý một số trường hợp vi phạm; tuy nhiên hạn chế lớn nhất chính là vi phạm nhiều, nhưng hình ảnh lại ít. Do đó, vẫn có lái xe khi tham gia giao thông trên địa bàn thành phố, nhất là khu vực nội thành vi phạm trật tự ATGT. Nhiều lái xe còn nói vui, “sang Quảng Ninh thì rón rén, nhưng về Hải Phòng lại… tung tăng”, cho thấy công tác xử lý vi phạm giao thông tại Hải Phòng còn bất cập, hạn chế. Vẫn có xe vượt đèn đỏ, không tuân thủ hiệu lệnh của biển báo, vạch kẻ đường, đậu đỗ ô tô trái quy định gây ùn tắc giao thông…
Xử phạt qua hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong xử lý, điều hành giao thông, hướng tới giao thông an toàn. Cùng với hình ảnh do người dân cung cấp, thành phố cần phối hợp các bộ, ngành nhanh chóng triển khai các điều kiện kỹ thuật nghiệp vụ thực hiện lắp đặt hệ thống camera giám sát, chỉ huy giao thông, lấy đó làm căn cứ để xử phạt vi phạm giao thông. Cũng như các tỉnh, thành phố đang thực hiện áp dụng xử phạt vi phạm giao thông qua hình ảnh, thành phố cần chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện thí điểm trên một số tuyến đường như: Bùi Viện, Lê Hồng Phong, quốc lộ 5 nội thành và một số nút giao thông trọng điểm trong khu vực nội thành như: Ngã tư An Dương, ngã tư Thành Đội, ngã tư Mê Linh-Hồ Sen-Tô Hiệu, ngã tư Nguyễn Văn Linh-Hồ Sen, ngã tư Lê Hồng Phong-Bùi Viện… Đây là những tuyến đường và nút giao thông có mật độ phương tiện lớn, thường xuyên ùn tắc trong giờ cao điểm do một số người điều khiển phương tiện không tuân thủ các quy định của Luật Giao thông đường bộ, cố tình chen lấn, vượt ẩu. Sau thời gian hoạt động thí điểm sẽ nhân rộng ra toàn thành phố./.
Bài: Mai Lâm. Ảnh: Hoàng Phước